Auteur: Paul Helmich. Paul is consultant, bedrijfseconoom en directeur van NovoDiem. Tevens was hij bestuurslid van de economenclub.

De laatste tijd staat zogenaamde Blockchain technologie, en dan in het bijzonder het gebruik er van voor cryptocurrencies zoals Bitcoin, in toenemende mate in de belangstelling. Dit komt deels door de meteorische waardestijging van bitcoins die tot de verbeelding spreekt, maar ook doordat er sinds kort heuse ‘digital asset’ bedrijven op Curacao gestart zijn.

Daarnaast wordt er ook veel geschreven over de in potentie grote veranderingen (disruption) die de Blockchain technologie de wereld gaat brengen de komende jaren. Sommigen gaan al zo ver om te beweren dat deze impact vergelijkbaar zal zijn met wat de komst van het Internet teweeg heeft gebracht de laatste 25 jaar.

Macro economisch bezien is het vooral interessant om te zien wat dit kan betekenen voor de arbeidsmarkt, voor de handelsbalans, en voor de kansen die deze technologie Curacao biedt om concurrerende landen eens te snel af en te slim af te zijn.

In een volgende column van de Economenclub wordt wat meer ingegaan op wat er nou technisch zo onderscheidend is aan blockchain technologie en op welke sectoren het impact zal hebben. Kort gezegd betreft blockchain een gedecentraliseerd logboek, wat onveranderbaar is wanneer er iets aan is toegevoegd, en wat door geen enkele centrale organisatie beheerd wordt.
In de blockchain wereld (ook wel eens de crypto community genoemd) is alle aandacht nu gericht op de financiële sector en de digitale valuta. Pas in een tweede golf zullen denk ik sectoren als het notariaat, het kadaster, en bijvoorbeeld verzekeringen aan bod komen. Er staat dan ook veel op het spel in de financiële sector.

Banken worden opeens bedreigd in hun business model. Transacties via de blockchain kunnen veel sneller en goedkoper gaan, met minder tussenpersonen. De rol van settlement platformen zoals SWIFT staat onder druk. Mensen kunnen nu al rechtstreeks bitcoins naar elkaar sturen (peer-to-peer) zonder tussenkomst van wie dan ook. Uw overboeking is in 10 minuten in handen van een begunstigde aan de andere kant van de wereld. Bedenk wat dat gaat doen met de ‘remittances’ markt – het opsturen van gespaard geld naar familie en vrienden in iemands thuisland via bijvoorbeeld Western Union. Een markt van $500 miljard per jaar.

In het Caribisch gebied kampen banken ook met het probleem van het potentieel verlies van hun ‘correspondent bank’ status. Blockchain oplossingen zoals Ripple zouden dat kunnen elimineren.

Ondertussen zijn er ook landen en centrale banken die een decentrale concurrerende munt maar niets vinden, en gewoon een nieuwe nationale digitale munt lanceren. Oude wijn in een nieuwe (techno) zak? Bijvoorbeeld Rusland met de nieuwe ‘crypto ruble’, Dubai met hun cryptomunt emCash die parallel bestaat aan hun munt de dirham, en dichter bij huis: Barbados met een crypto variant van hun dollar. Een initiatief waar Aruba ook bij betrokken is geraakt.

Dan is er nog de rol van beleggers – mensen die cryptocurrencies gewoon als een nieuwe commodity zien, iets waar ze in kunnen beleggen net zoals in goud, aandelen, of obligaties. (In dat lijstje lijkt bitcoin nog het meeste op goud, omdat het geen intrinsieke winsten kan genereren zoals bij aandelen). De grote institutionele beleggers staan nog langs de zijlijn omdat deze markt als te volatiel en riskant wordt gezien, maar eind 2017 zullen de eerste ‘derivatives’ beschikbaar komen, instrumenten waarmee die risico’s afgedekt kunnen worden. En ondertussen is de totale waarde van alle cryptocurrencies samen al gestegen naar 200 miljard dollar.

Wat betekent dat in de retail markt? Kunnen we onze koffie bij Starbucks al afrekenen met bitcoins? Nog niet (op Curacao) maar de ontwikkelingen gaan razendsnel. Er zijn al vele plekken ter wereld die bitcoins accepteren. In Zwitserland is er een gemeente waar je er je belastingen mee kan betalen. Onze toerisme sector zou hier op kunnen inspelen met een promotiecampagne. Curacao is Crypto in the Caribbean, iets in die geest. Hotelboekingen, reispakketten etc. Met de huidige stand der techniek zijn bitcoins sowieso meer geschikt voor de medium-size betalingen dan voor een saté ku batata.

Wat kunt u er nu al mee? Waar kan ik bitcoins kopen dan, is een veel gestelde vraag. Nou, eigenlijk nog niet op Curacao. De CBCS (net als de meeste centrale banken wereldwijd) heeft nog geen standpunt ingenomen over hoe dit gereguleerd gaat worden. (Vaktechnisch en fiscaal relevant: is het nou een Asset, een Security, of een Commodity? Of van alles een beetje…).

Maar mits u een bankrekening heeft in het buitenland kunt u wel op buitenlandse ‘exchanges’ kopen. Bijvoorbeeld bij bitonic.nl via een Nederlandse bank. Belangrijk is dan wel om uw bitcoins niet bij zo een exchange geparkeerd te laten staan. Online wallets zijn het minst veilig, de exchange wordt dan de facto een bank (geld beheerder) zonder dat er verzekeringen zijn. Ook is er geen depositogarantiestelsel. Zorg altijd voor een goede veilige portemonnee voor digitaal geld, die u op uw computer thuis opslaat (met backup) of schaf een zgn. hardware wallet aan. Kleine bedragen kunnen in een phone wallet. En tot slot, er is een omslag in het denken nodig – bij cryptocurrencies bent u en u alleen verantwoordelijk voor uw geld. Bescherm het goed, want gaat uw wallet (en backup) verloren is er geen instantie bij wie u aan kunt kloppen…

Wat kan onze regering ermee? Mijn suggesties zijn: snel hierop inspelen met het onderwijs. Bied trajecten aan om blockchain software ontwikkelaars te kweken. Met de juiste regulering rondom ‘smart contracts’ zou dit zelfs heel nieuw leven in de IFS sector kunnen blazen. Parallel daaraan kunnen we de ICT sector stimuleren die via de export van hier ontwikkelde software deviezen kan genereren. En dit zijn bij uitstek sectoren waarmee we goedbetaalde kenniswerkers kunnen aantrekken – die helpen met het dekken van de tekorten aan belasting en premie-inkomsten….

Bronnen:
1) https://qz.com/775159/theres-a-500-billion-remittance-market-and-bitcoin-startups-want-in-on-it/
2) https://futurism.com/emcash-is-dubais-first-official-cryptocurrency/
3) https://www.coindesk.com/how-a-tiny-island-could-give-cryptocurrency-a-big-boost/
4) https://marketvoice.fia.org/issues/2017-09/cryptocurrency-derivatives-exchanges-take-interest

Disclaimer: dit artikel is geschreven op persoonlijke titel en vertegenwoordigt dus de eigen mening van de auteur. Deze stemt niet altijd overeen met mensen, bedrijven of andere organisaties waarmee de auteur één of andere relatie heeft, behalve als dit expliciet vermeld wordt.